شیراز، شهر گل‌های رنگارنگ، عطر بهارنارنج و لیمو، شعر و غزل و لطافت را هرچقدر ببینیم کافی نیست؛ اگر برای یک بار به شیراز سفر کرده باشید حتما می‌دانید که جاهای دیدنی شیراز بی‌شمارند و تنها به عنوان یک شهر تاریخی شناخته نمی‌شود بلکه آن‌گونه که از نامش پیداست شیراز شهر راز است. با ما همراه باشید تا در این مقاله به ۳۰ جاذبه گردشگری شهر شیراز با یکدیگر سفر کنیم…
جاهای دیدنی شیراز (۳۰ جاذبه گردشگری شیراز)
اگر از سمت شمال شرقی به شهر شیراز وارد شوید دروازه قرآن به عنوان اولین بنای بازدیدتان ورود شما به شیراز را خیرمقدم می‌گوید. این دروازه باشکوه در زمان آل‌بویه به دستور عضدالدوله دیلمی ساخته و در بالاترین قسمت آن قرآنی قرار داده تا مسافران و مردم با گذر از زیر آن با سلامتی مسیر خود را طی نمایند.
لازم به ذکر است که این بنا در زمان کریم خان زند یک‌بار بازسازی و قرآن‌هایی خوش‌نویسی‌شده توسط سلطان ابراهیم‌بن‌شاهرخ تیموری در آن قرار داده شده است.
-
باغ نارنجستان قوام
باغ نارنجستان یا همان باغ قوام شیراز را باید در فصل بهار ببینیم که درختان بلند و زیبای آن فضا را مملو از عطر بهارنارنج نموده و هر بیننده را مست خود می‌نماید؛ همچنین وجود گل‌هایی در میان باغ که چون بومی از رنگ‌هاست و نیز آب‌وهوایی بی‌نظیر، فضایی چون بهشت را در این باغ زیبا به وجود آورده است.
باغ قوام در کنار زیبایی‌های خاص خود باغی تاریخی است که از زمان قاجار به جا مانده و ترکیبی از معماری و هنر اصیل ایران قدیم را به نمایش می‌گذارد که از جمله این هنرها می‌توان به آینه‌کاری و کاشی‌کاری‌های عمارت اصلی، معرق و منبت، مقرنس، آجر و گچ‌کاری، حجاری و هنرهای بی‌نظیری از این دست اشاره نمود. برای بازدید ای این باغ تاریخی به خیابان لطفعلی‌خان زند شهر شیراز مراجعه نمایید.
-
ارگ کریم خان زند
ارگ کریم خان با معماری باشکوه و زیبا از دسته بناهای تاریخی بوده که در سفر به شیراز حتما باید از آن بازدید نمود. این ارگ تاریخی که در زمان زندیه جهت سکونت خانواده سلطنتی بنا شده دارای قسمت‌هایی چون اتاق‌ها، ایوان‌ها، حمام‌های سنتی ایرانی با سکو و حوض و خزینه و باغچه‌هایی بزرگ و زیبا همراه با حوض و آبنما می‌باشد؛ اما آن‌چه که این بنا را در میان دیگر بناهای تاریخی شیراز سرآمد کرده نمای بیرونی ارگ است که با داشتن چهار برج در چهار طرف بنا جهت حفاظت از آن شکلی نظامی به ارگ داده و کنار هم قرار گرفتن بعد مسکونی و نظامی در یک بنا را برای هر بیننده جالب نموده است.
هرگاه از شلوغی‌ها و روزمرگی‌های زندگی خسته بودید حافظیه یا همان آرامگاه حافظ شیرازی می‌تواند آرامش و انرژی جدیدی به شما دهد؛ مخصوصا اگر این فضای معنوی را شب‌هنگام زیارت کنید سکوت شب و نورپردازی‌های زیبای حافظیه همراه با گرفتن یک فال حافظ بر مزار لسان‌الغیب حس و حال بسیار خوبی را برایتان خواهد داشت.
مقبره حافظ در زمان‌های گوناگون اشکال مختلفی داشته اما بنای امروزی در زمان پهلوی توسط معمار فرانسوی ” آندره گدار” طراحی و اجرا شده است. این بنا شامل یک ایوان به همراه بیست ستون سنگی و پله‌هایی بسیار طولانی در اطراف آن بوده و مقبره حافظ در قسمت شمالی آن با هشت ستون اطرافش واقع شده است. ترکیب هنر خوشنویسی اشعار حافظ بر روی کاشی‌کاری‌های ستون‌ها زیبایی بی‌بدیلی به این بنا بخشیده است.
آرامگاه سعدی در همان باغ سرسبز و زیبایی قرار گرفته که روزگارانی عبادتگاه این شاعر بزرگ ایرانی و همراهان وی بوده است و بنا به وصیت خود در این مکان به خاک سپرده شده است؛ این باغ طبیعت چنان زیبا و مملو آرامشی دارد که با قدم زدن در آن حس شاعرانگی به شما نیز دست خواهد داد. ساختمان مقبره سعدی اما در سال ۱۳۳۰ شمسی به شکلی که امروزه می‌بینیم بنا گشته و تا پیش از آن تنها سنگ قبری کوچک بوده است. این بنا با دو ایوان و پله‌هایی مقابل آن شکل گرفته که اطراف ایوان‌ها هشت ستون قرار گرفته که با سنگ مرمر و کاشی‌کاری‌های فیروزه رنگ به همراه گنبد فیروزه‌ای زیبایی بسیاری یافته است. آن‌چه که توجه هر بیننده را به خود جلب می‌نماید حوضی طویل با آبی زلال بوده که دوطرف آن پوشیده از گل‌های رنگارنگ و زیباست و در بدو ورود به سعدیه به بازدیدکنندگان خوش‌آمد می‌گوید.
با آن‌که تخت‌جمشید در داخل شهر شیراز واقع نشده اما اگر به شیراز سر بزنید و از تخت‌جمشید بازدید ننمایید سفرتان کامل نشده است. تخت‌جمشید که در ۶۰ کیلومتری شیراز در مرودشت قرار دارد را به جرات می‌توان بزرگ‌ترین و مهم‌ترین اثر باستانی ایران دانست که شکوه و قدرت این سرزمین در دوره هخامنشیان را به دنیا نشان می‌دهد؛ بنابراین یک روز از سفر خود را برای رفتن به تخت‌جمشید و تماشای این بنای با عظمت قرار دهید.
اگر از دسته افراد علاقه‌مند به تاریخ هستید بازدید از نقش رستم را به هیچ عنوان از دست ندهید. نقش رستم آرامگاه پادشاهان بزرگی چون داریوش بزرگ، داریوش دوم و خشایارشاه اول می‌باشد. در این منطقه تاریخی مهم همچنین می‌توان نقوشی از دوران ساسانی، هخامنشی و عیلامی از اتفاقات مهمی چون تاج‌گذاری‌ها و پیروزی‌ها را شاهد باشید. نقش رستم در شهرستان مرودشت در شش کیلومتری شیراز واقع شده و رفتن به آن سختی زیادی نخواهد داشت.
باغ ارم یکی از مهم‌ترین و معروف‌ترین باغ‌های شهر شیراز بوده که به عنوان میراثی جهانی در یونسکو ثبت گردیده است. از زیبایی‌های شگفت‌انگیز این مجموعه بزرگ می‌توان تماشای ساختمانی با معماری اصیل ایرانی را حین قدم زدن در باغی پوشیده از درختان بلند و بوییدن عطر گل‌های رنگارنگ اطراف استخر بزرگ باغ را مثال زد. ساختمان باغ بنایی سه‌طبقه با ستون‌های سنگی بلند و استفاده از انواع گوناگون هنرهای ایرانی بوده و تماشای موزه سنگ و گوهر دریای نور در آن خالی از لطف نیست.
شاهچراغ آرامگاه احمد بن موسی کاظم از برادران امام رضا، مکان زیارتی شهر شیراز بوده که با گنبدی فیروزه‌ای و آینه‌کاری‌های چشم‌نواز داخل حرم زیبایی‌های خاص خود را دارد. این مکان در شب‌های پنجشنبه پذیرای جمع زیادی از شیرازی‌ها و اطراف آن بوده که برای کسب آرامش به آنجا می‌آیند. در سفر زیارت این حرم مطهر را فراموش نکنید.
مسجد وکیل که با نام مسجد سلطانی نیز شناخته می‌شود در زمان زندیه بنا گشته و امروزه به عنوان مسجدی تاریخی در میان جاذبه‌های گردشگری شهر شیراز مورد بازدید عموم قرار می‌گیرد. آن‌چه که این مسجد را تماشایی نموده وجود ۴۸ ستون با نمای مارپیچی، سقف‌های قوسی شکل میان ستون‌ها، کاشی‌کاری‌های زیبای بنا، محراب مرمرین، شبستان‌ها و ایوان‌های بزرگ می‌باشد.
بازار وکیل یکی از بهترین جاذبه‌های گردشگری شیراز بوده که گشت‌وگذار در بافت سنتی و زیبای آن در کنار خرید کردن می‌تواند حال خوبی به شما دهد. شاید بتوان این بازار را مهم‌ترین مرکز تجاری شهر دانست زیرا در کنار بافت سنتی و صنایع دستی چون لباس‌های محلی، خاتم‌کاری، منبت، عرقیجات گیاهی و از این قبیل می‌توان به خرید مایحتاج روزانه نیز بپردازید. اگر به بازار وکیل سری زدید از خرید سوغات خوشمزه استان فارس چون مسقطی و نان برنجی غافل نشوید.
حمام وکیل یکی دیگر از آثار تاریخی به‌جا مانده از دوران حکومت کریم‌خان زند در شیراز است. این حمام که در نزدیکی مسجد و بازار وکیل واقع شده است با داشتن نقش‌ونگارهای بسیار زیبا در میان حمام‌های ایرانی بی‌نظیر است. در تزئینات سقف و دیوارهای حمام وکیل علاوه بر نگاره‌های زیبایی چون داستان شیرین و فرهاد و چندین داستان زیبای دیگر از هنر آهک‌بری نیز استفاده شده که در نوع زیبایی دوچندانی به این فضا بخشیده است.
پاسارگاد یا شهر باستانی پارسه محل فرمانروایی و مقبره کوروش پادشاه بزرگ ایرانیان است که به عنوان یادگاری از دوران باشکوه هخامنشیان تاکنون پابرجا و سالم است. علاوه بر مقبره کوروش، مقبره کمبوجیه، کاروانسرای مظفری و کاخ اختصاصی نیز در این منطقه وجود دارند. پاسارگاد در فاصله ۱۳۶ کیلومتری شهر در جاده اصفهان – شیراز قرار دارد اما با وجود دوری آن قطعا ارزش رفتن دارد.
نقش رجب منطقه‌ای در سه کیلومتری تخت‌جمشید بوده که مانند نقش رستم نقوشی برجسته در سنگ از رویدادهای مهم تاریخی دوره ساسانی در آن ایجاد شده و بازدید از آن خالی از لطف نمی‌باشد.
-
دریاچه مهارلو
دریاچه مهارلو از شهر شیراز فاصله قابل توجهی در حدود ۵۷ کیلومتر دارد اما برای آن دسته از علاقه‌مندان به طبیعت طی نمودن این فاصله زیاد طول نخواهد کشید. از جذابیت‌های بالای این دریاچه آب قرمز رنگ آن است که به دلیل وجود یک نوع جلبک دریایی که در آب بسیار شور آن رشد می‌کند به این رنگ تبدیل شده و فضای جالبی را برای یک قایق‌سواری و در کنار آن عکاسی فراهم نموده است. پرندگان مهاجر بسیاری نیز در فصول خاصی از سال به این دریاچه رفت‌وآمد می‌کنند.
-
مسجد نصیرالملک
مسجد نصیرالملک با داشتن پنجره‌های رنگارنگ و فضایی گرم و دلنشین که بازتاب نور به داخل از درون این شیشه‌های رنگی ایجاد می‌نماید را می‌توان زیباترین مسجد در ایران دانست. مسجد نصیرالملک که مسجد صورتی نیز نامیده می‌شود از جمله جاذبه‌های گردشگری شیراز بوده که بیشتر گردشگران خارجی حتما برای بازدید به آن مراجعه می‌کنند چرا که این مسجد زیبا یکی از ۱۰ مسجد برتر جهان شناخته شده است.
-
باغ عفیف‌آباد
باغ عفیف‌آباد از باغ‌های زیبای شیرازی بوده که در زمان قاجار مکانی برای استراحت و تفریح پادشاهان محسوب می‌شده و امروزه به یکی از جاذبه‌های دیدنی شهر شیراز تبدیل گشته است. این باغ که با نام باغ گلشن نیز شناخته می‌شود تا کنون تنها شامل حیاطی بزرگ و کاخ سلطنتی بوده اما چندیست که قسمتی تحت عنوان موزه اسلحه‌های قدیمی به آن اضافه گشته است.
-
آرامگاه خواجوی کرمانی
خواجوی کرمانی شاعر خوش‌ذوق ایرانی در آرامگاهی نزدیک به دروازه قرآن در دل بوستانی سرسبز آرام گرفته است و تندیسی از جنس سنگ از این شاعر در کنار مقبره وی قرار داده شده است. اگر به زیارت خواجوی کرمانی رفتید بازدید از غارهایی که در نزدیکی این مقبره هستند و روزگاری محل عبادت خواجوی کرمانی بوده اند را فراموش نکنید. در دیواره‌های غار نیز نقش برجسته‌های فتحعلی‌شاه و نیز نبرد رستم با شیر را می‌توانید نظاره‌گر باشید.
آبشار مارگون در داخل شهر شیراز نمی‌باشد اما زیبایی آن می‌تواند گردشگران زیادی را به خود جذب نماید. آب این آبشار مرتفع از چشمه‌ای خروشان تامین شده و به این دلیل با نام آبشار چشمه‌ای نیز شناخته می‌شود.
مدرسه خان مدرسه‌ای تاریخی در دل شیراز است که قدمت آن به زمان صفویه بازمیگردد. این مدرسه در زمان شاه عباس صفوی با تلاش‌های زیاد الله‌وردی خان حاکم آن زمان فارس بنا گشته و سپس در آن به تدریس دروسی چون ستاره‌شناسی، فلسفه، ریاضیات، فقه، ادبیات و این قبیل می‌پرداختند. همچنین یکی از مدرسان این مدرسه، ملاصدرا فیلسوف بزرگ ایرانی بوده است.
در نزدیکی آرامگاه حافظ باغ تاریخی جهان‌نما وجود دارد. باغی با درختان کهن، انواع گل‌ها و عمارتی هشت ضلعی در مرکز باغ به نام عمارت کلاه فرنگی، چهار باغ در چهار ضلع عمارت و جوی‌هایی از آب که در هر یک از این باغ‌ها جاریست. قدمت این باغ بزرگ به قرن هشتم بازمیگردد اما ساختمان باغ و حوض‌های اطراف آن بنا به دستور کریم‌خان زند برپا گشته‌اند و امروزه به عنوان موزه اسناد تاریخی، کلکسیون‌های سکه، تمبر، قفل و از این قبیل استفاده می‌شود.
-
شهر باستانی گور
یکی از شهرهای باستانی بازمانده از دوران ساسانی شهر باستانی گور بوده و شگفتی آن در طراحی دایره‌ای شکل این شهر است که روز به روز رموز بیشتری از این شهر کشف می‌گردد. اگر به بازدید شهر باستانی گور رفتید تماشای آتشکده اردشیر بابکان، قلعه دختر و رصدخانه باستانی را فراموش نکنید.
غار گبر یکی از جاذبه‌های گردشگری شیراز است که در کوه بلندی حوالی شیراز واقع گشته و برای دسترسی به آن مقداری کوه‌نوردی لازم است اما این طی نمودن این مسیر ارزشش را دارد زیرا هنگام ورود به غار با فضایی مطبوع، آبی زلال و خنک و منظره قندیل‌های بلند و دیوارهای آهکی مواجه خواهید شد.
عمارت زیبای شاپوری در باغ شخصی به نام عبدالصاحب شاپوری طبق خواسته وی در زمان حکومت رضاشاه پهلوی بنا گشته و تا سال ۱۳۷۸ متعلق به خاندان ثروتمند شاپوری بوده است. در سفر به شیراز حتما از این عمارت زیبا بازدید نمایید.
-
آرامگاه باباکوهی
باباکوهی از عرفای ایرانی دوره دیلمان بوده که در کوه صبوری در نزدیکی دروازه قرآن به خاک سپرده شده است. بازدیدکنندگانی که به زیارت این مکان می‌آیند از حال و هوای خوب مقبره این عارف در کنار چشم‌انداز زیبای شهر می‌گویند.
باغ جنت باغی تاریخی پوشیده از درختان بلند و سرسبز از زمان قاجاریه است که قدمتی حدود ۱۵۰ سال داشته و امروزه به عنوان پارکی در میان شهر در اختیار عموم قرار دارد. این باغ زیبا عمارتی نیز داشته که متاسفانه امروزه دیگر خبری از آن نیست. این باغ زیبا در نوروز به عنوان کمپ در اختیار مسافران قرار می‌گیرد.
دشت ارژن یا ارژن از مناطق بسیار خوش آب‌وهوای شیراز است که در حد فاصل شیراز تا کازرون قرار گرفته و منطقه‌ای بی‌نظیر برای گذراندن یک روز تعطیل می‌باشد. همچنین در منطقه این دشت سرسبز زاگرس جنوبی آبشار چرونیز وجود دارد که بسیار مرتفع است و همه ساله در زمستان در اثر سرما تبدیل به کوهی تماشایی از یخ می‌گردد که بازدید از آن نی‌تواند بسیار هیجان‌انگیز باشد.
گهواره دید بر خلاف نامش جاییست که خواب حرام است چرا که این منطقه در دوره دیلمان محل دیدبانی شهر جهت حفاظت از آن بوده است. این بنا بر فراز کوه‌های شرقی دروازه قرآن بوده و به نوعی بام شیراز و محلیست که تمام شهر را می‌توان در یک نظر دید.
-
موزه تاریخ طبیعی
موزه تاریخ طبیعی شیراز که بازدید از آن برای افراد از هر قشری و با هر سنی جذابیت خاص خود را دارد شامل نمونه‌های طبیعی جانورشناسی از دوره‌های مختلف تاریخی می‌باشد.
این موزه تحت نظارت دانشگاه شیراز ایجاد و به فعالیت خود ادامه می‌دهد.
قلات روستایی ییلاقی با آب‌وهوای بسیار خوب در ۳۶ کیلومتری شهر شیراز بوده و به دلیل وجود مناظر ییلاقی زیبا گردشگران به این روستا سر می‌زنند؛ اما آن‌چه که اهمیت قلات را بیشتر کرده بعد تاریخی روستا با قدمتی ۲۵۰۰ساله است.